1

Awards

Shortlisted on the DOMES Architectural Awards for the best built project for the years 2018-2022


Architectural and Exhibition Design:
KLAB architecture & MULO creative lab
Design Team:
Konstantinos Labrinopoulos, Xara Marantidou,
Evangelia Kakkava, Fani Peroni Chalkia
Katerina Tsitsiva, Vasiliki Dermitzaki

Exhibition narrative,
Content Research & Development, Texts:
Alexandra Nikiforidou

Art Direction:
Xara Marantidou

Lighting Design:
KLAB architects, Cool Shadow

Working with the shell of an existing building that used to be the ( IBC) International Broadcast Center during the 2004 Olympic games in Athens, KLab (SPATIAL DESIGN) and Mulo Creative Lab (EXHIBITION DESIGN), focused on transforming the museum’s interior in an exciting, learning experience, full of spatial and graphic suprises for the visitor.
Narrating the story of the Olympic Games, ancient and modern, Athens Olympic Museum(AOM) unfolds a story of 3000 years on the evolution of sportsmanship and its heroes, the athletes.
The museum is organised in two parts. One tells the story of the Olympic Games from their beginning in ancient Greece till their rebirth in 1896, and their modern period as we know it until now. The second part is dedicated in the Olympic movement its values its athletes and sports.

The architects and designers developed the architecture and exhibition design in parallel, so the whole feels coherent.. Both design teams had the privilege to work simultaneously in the same space developing a complete idea of how the museum will look at the end with its exhibits and graphics.

The museum both minimal and monumental gives you the opportunity of experinencing a variety of intriguing spaces . The narrative of each space lead to an ad hoc design while maintaining an overall architectural identity. Whilst spaces are powerful their abstaction allows different readings and architecture, objects and graphics are complementing each other without distructing from the information rich content.

Curves and arches were introduced in a new way recalling the ancient stadiums. Ceilings had also benefit from the this idea and have been organised to amplify the narration.
This has created a fluid organic space which covered the 1800m2 of the exhibition space making the movement of the museum visitors easy and comfort.

Klab architecture along with Coolshadow as lighting consultants believe that light in this museum should be a priority. We felt that it should be omnipresnt, as it in the Greek landscape, without being noticed. Spaces were filled with light simulating natural light intruding the spaces.

Transitions from space to space were treated meticulously in order to provide either smooth transitions or suprising ones. Diferrentiation on ceiling heights, color and texture variations, engaging graphic illustrations produce a complex spatial story telling which emphasize the content.


‘We had infinite sources of inspiration for the overall composition,’ says KLab’s director Konstantinos Labrinopoulos, ‘as we had many objects to work with, supported by other museums and cultural bodies and the vast archaelogical treasure of Grrece . Our design, to an extent, highlights the sense of sporting competition, through the depictions of athletes in motion, which in turn is a narration of the idea of evolution of sports through time.’ 

Βραβεία


Διάκριση για καλύτερο υλοποιημένο έργο για νεά αρχιτεκτονική σε υφιστάμενο κτίριο για την περίοδο 2018-στα Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής των ΔΟΜΩΝ


EPΓO-TITΛOΣ- ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ: ΟΜΑ – Ολυμπιακό Μουσείο Αθήνας

APXITEKTONIKH MEΛETH: KLAB ARCHITECTURE

ΜΟΥΣΕΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: MULO CREATIVE LAB - Χαρά Μαραντίδου

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ: Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος
Ευαγγελία Κακαβά
ΚατερίναΤσιτσιβά
ΒασιλικήΔερμιτζάκη
Φανή Περώνη Χαλκιά
Δήμητρα Αδάμου
XPONOΣ MEΛETHΣ: 2019

ΦΩTOΓPAΦOΣ: Μαριάνα Μπίστη


Η Αθήνα είναι η πόλη που φιλοξένησε τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες το 1896 οι οποίοι σηματοδότησαν την αφετηρία της διαδρομής του Ολυμπιακού κινήματος όπως το γνωρίζουμε σήμερα.
Το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας έρχεται για να αφηγηθεί την ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων από την αρχαιότητα έως σήμερα αποτίοντας φόρο τιμής στους αθλητές αλλά κάνοντας και εκτενή αναφορά στην εξέλιξη των αθλημάτων μέσα στο χρόνο.

Η KLab architecture και Mulo Creative Lab, δύο ομάδες που συνυπάρχουν και συνλειτουργούν, ανέλαβαν την αρχιτεκτονική και μουσειογραφική μελέτη του μουσείου, σε παράλληλη συνεργασία με την ομάδα της κ. Αλεξάνδρας Νικηφορίδου η οποία είχε αναλάβει την μουσειολογική μελέτη.

Στη διάθεσή μας είχαμε ένα κλειστό κέλυφος με περίπου 9 μέτρα ύψος και 3500τ.μ για το μουσείο και τους βοηθητικούς του χώρους σε 2 επίπεδα.

Η εμπειρία της επίσκεψης στο μουσείο ακολουθεί μία αφήγηση στο χρόνο με κύριους σταθμούς την γέννηση των Ολυμπιακών αγώνων στην αρχαία Ελλάδα, την καθιέρωσή τους στην Αρχαία Ολυμπία, το σβήσιμό τους κατά την περίοδο του Βυζαντίου, την αναβίωσή τους στην Αθήνα του 1896, μια συνοπτική αναφορά όλων των αγώνων μέχρι και το 2004 όπου ξαναέρχονται στην Αθήνα, μέχρι και σήμερα. Το δεύτερο κομμάτι του μουσείου είναι αφιερωμένο στο Ολυμπιακό κίνημα, τις αξίες του, και φυσικά τους αθλητές και τα αθλήματα.

Αν και μουσειολογικά το μουσείο είχε χωριστεί σε ενότητες, η πορεία της αρχιτεκτονικής μελέτης έγινε παράλληλα με τη μουσειολογική και τη μουσειογραφική μελέτη. Είχαμε το εξαιρετικό πλεονέκτημα ότι στο ίδιο γραφείο δουλεύαμε σε ξεχωριστές αλλά αλληλοσυμπληρώμενες ομάδες την αρχιτεκτονική και τη μουσειογραφική μελέτη. Οι χώροι σχεδιάζονταν σχεδόν παράλληλα με τα γραφικά τους και τα εκθέματά τους. Ίσως να είναι από τις λίγες φορές που οι αρχιτέκτονες δημιουργούν όλες τις αίθουσες σαν κομμάτι του εκθέματος.

Με στόχο να δημιουργηθεί μία καθαρή σχέση ανάμεσα στην πληροφορία, την εικόνα, και τον χώρο, αποφύγαμε κάθε περιττό διακοσμητικό στοιχείο, αλλά προσπαθήσαμε και να εξαφανίσουμε κάθε στήριξη αντικειμένου. Το αποτέλεσμα είναι αντικείμενα που αιωρούνται στον χώρο και στις προθήκες τους, εικόνες και κείμενα τα οποία συντίθενται στις επιφάνειες, ήχος και κινούμενη εικόνα που συνδυάζονται αρμονικά με τον χώρο και όλα μαζί επιτρέπουν στον επισκέπτη να μπορεί να εστιάζει κάθε φορά στο σημείο που τον ενδιαφέρει, χωρίς ποτέ να χάνει το σύνολο που δημιουργείται. Με διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης κάθε χώρου-εκθέματος προσπαθήσαμε να κερδίσουμε το ενδιαφέρον του επισκέπτη, δίνοντάς του την αίσθηση της ελεύθερης περιήγησης με εκπλήξεις, παρόλο που η πορεία μέσα στο μουσείο έχει αρχή, μέση και τέλος.

Καθώς σε όλο το πρώτο κομμάτι της αφήγησης της ιστορίας των Αγώνων δεν υπήρχε κάποια συλλογή αντικειμένων προς έκθεση, η μουσειογραφία ήταν ουσιαστικά μια ιδιαίτερη εικονογράφηση της πληροφορίας. Η έμπνευση ήταν αστείρευτη από την πληθώρα τεκμηρίων που είχαμε στη διαθεσή μας από τη συνεργασία με άλλα μουσεία και φορείς. Οι μουσειογραφικές χειρονομίες μας, σε μεγάλο βαθμό εικαστικές, υπογραμμίζουν την έννοια του αγώνα μέσα από διαφορετικές απεικονίσεις αθλητών εν κινήσει που με τον δικό τους τρόπο αφηγούνται την εξέλιξη του αθλητισμού μέσα στον χρόνο. Από τα ανάγλυφα των αρχαίων Ελλήνων και τις παραστάσεις των κεραμικών αγγείων, μέχρι τις φωτογραφίες του 20ού αιώνα και την καταγραφή σε video.

Υπήρχαν κάποιες συγκεκριμένες αρχές σχεδιασμού που επιλέχθηκαν για το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας, ώστε όλο το μουσείο να βγάζει μία ενιαία ταυτότητα, παρόλη την χρονολογική διαδρομή των 3000 χρόνων που έπρεπε να διανυθούν στα 1800 τετραγωνικά μέτρα του εκθεσιακού χώρου του μουσείου. Καθώς είναι ένα από τα πολλά Ολυμπιακά Μουσεία που έχουν γίνει στον κόσμο αλλά με μεγάλη σημασία καθώς η Ελλάδα είναι ο σημαντικότερος τόπος για την ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων θεωρήσαμε ότι πρέπει να βρεθούν κάποια Ελληνικά στοιχεία που θα διαφοροποιήσουν το μουσείο από τα άλλα του είδους του.

Το πιο σημαντικό είναι το φως. Θέλαμε το μουσείο να είναι ένα φωτεινό μουσείο. Χωρίς το φως να φαίνεται, το φως έπρεπε να είναι ένας από τους πρωταγωνιστές, όπως συμβαίνει στο Ελληνικό τοπίο.
Οι χώροι πλημμυρίστηκαν με φως χωρίς να είναι ορατή η προέλευσή του σαν να εισέρχεται το φυσικό φως μέσα στις αίθουσες.

Δεύτερο στοιχείο είναι η κλίμακα. Εκμεταλλευόμενοι το ύψος του κελύφους που μας δόθηκε επιλέξαμε να το εκμεταλλευτούμε στο έπακρο έχοντας όμως και μεταβάσεις από ψηλούς χώρους σε χαμηλότερους, από φωτεινούς σε πιο σκοτεινούς και από μικρούς σε μεγαλύτερους ανάλογα με τις μουσειολογικές ανάγκες. Το μεγάλο ύψος μας βοήθησε ώστε ο χώρος να αποκτήσει μία μνημιακότητα, και το έκθεμα σημασία.

Η κάτοψη εμπνεύστηκε από τη χάραξη των σταδίων. Σαν να είναι το μουσείο ένα κολλάζ από μικρά στάδια που κάθε φορά υπογράμμιζαν την ιστορία. Οι καμπύλες βοήθησαν ώστε η διαδρομή να είναι πιο ομαλή, πιο ρευστή. Επίσης σημαντικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι οι μεταβάσεις από χώρο σε χώρο. Η μετάβαση μπορεί να γίνεται μέσα από ειδικά διαμορφωμένα ανοίγματα, από διαφοροποιήσεις στο χρώμα του τοίχου, από αλλαγές στο δάπεδο και αλλαγές στην υφή του τοίχου.

Οι κύριες αίθουσες της Αρχαίας Ολυμπίας, του 1896 και του 2004 θέλαμε να έχουν μία αύρα από τα στάδια που φιλοξένησαν τους αγώνες. Κάθε αίθουσα σχεδιάστηκε ξεχωριστά, αλλά σε συνοχή με το σύνολο του μουσείου.
Η χρονογραμμή στην οποία γίνεται μία συνοπτική περιγραφή όλων των σύγχρονων ολυμπιακών αγώνων ξεδιπλώνεται σε πανέλα ίδιου πλάτους και ύψους, σαν τις σελίδες ενός τεράστιου βιβλίου απλωμένου σε μία ιδιαίτερη χωρική δομή εστιάζοντας σε όλες τις ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες – στιγμές της ιστορίας.
Οι αίθουσες που σηματοδοτούν το Έπος των Ολυμπιακών αγώνων, αναφέρονται στις αξίες και τις αρχές του Ολυμπισμού, στους ήρωες των αγώνων, τους αθλητές, αλλά και στην εξέλιξη των αθλημάτων μέσα στο χρόνο.
Στην τελευταία μνημειακή αίθουσα, ένα δάσος από προβολές και αντικείμενα στο χώρο, ο επισκέπτης γίνεται και ο ίδιος έκθεμα καθώς μία μεγάλη κοίλη αντανακλαστική επιφάνεια διπλασιάζει και επαναπροβάλλει το χώρο.

Η αρχή και το τέλος του μουσείου δημιουργούνται σε μαύρες κυλινδρικές χωρικές οντότητες όπου οι προβολές τους προϊδεάζουν και αποχαιρετούν τον επισκέπτη αντίστοιχα.